محصولات اسید کتراک شیمی ایرانیان

اسید

اسید

اسید به ماده‌ای شیمیایی می‌گویند که یون هیدروژن یا پروتون بدهد یا الکترون جذب کند. بسیاری از اسیدها در ساختار شیمیایی خود با اتم هیدروژنی پیوند دارند که در اثر تفکیک در آب، کاتیون و آنیون آزاد می‌کند. هر قدر غلظت یون هیدروژن تولیدی بیشتر باشد، محلول، دارای خاصیت اسیدی بیشتر و pH پایین‌تری خواهد بود.

اسیدهای قوی و ضعیف

قدرت این محصولات متناسب با میزان تفکیک شدن آن در آب و تولید یون است. توجه داشته باشید که این مفهوم را با غلظت اسیدها اشتباه نگیرید چراکه غلظت اسیدها بیانگر مقدار ماده حل‌شده از آن‌ها در آب ذکر می‌شود. می‌توان محلولی غلیظ از اسیدی ضعیف داشت یا اینکه محلولی رقیق از اسیدی قوی داشته باشیم. در ادامه به بررسی مفهوم اسیدهای قوی و ضعیف خواهیم پرداخت.

اسیدهای قوی

طبق تعریف برونستد-لوری، زمانی که یک اسید در آب حل می‌شود، یون هیدروژن به مولکول آب منتقل می‌شود و یون‌های مثبت و منفی، بسته به نوع اسید مورد استفاده، تشکیل می‌شوند. معادله واکنش کلی به صورت زیر خواهد بود.
HA+H2O⟹H3O++A−HA+H2O⟹H3O++A−
همانطور که در رابطه بالا نشان داده شده است، واکنش بالا، واکنشی برگشت‌پذیر است اما در برخی موارد، اسید به خوبی در آب تفکیک می‌شود که می‌توان این واکنش را یک‌طرفه در نظر گرفت. به طور مثال، به هنگام انحلال هیدروژن کلرید در آب و تولید هیدروکلریک اسید، واکنش را می‌توان به صورت یک‌طرفه و به شکل زیر نوشت:
H2O[0]+HCl(9)⟶H3O+(aq)+Cl(aq) H2O[0]+HCl(9)⟶H3O+(aq)+Cl(aq)
در هر لحظه، حدود ۱۰۰ درصد هیدروژن کلرید به یون هیدرونیوم و کلر تبدیل می‌شود. هیدروژن کلرید را به عنوان نوعی اسید قوی می‌شناسند. به بیان دیگر، اسید قوی‌ به اسیدی می‌گویند که در حدود ۱۰۰ درصد آن در محلول، تفکیک شود. اسیدهایی همچون سولفوریک اسید و نیتریک اسید را نیز به عنوان اسیدهای قوی طبقه‌بندی می‌کنند. واکنش تفکیک اسیدها در بالا را می‌توان به صورت خلاصه‌شده و به صورت زیر نوشت:
HCl(aq)⟶H+(aq)+Cl(aq)HCl(aq)⟶H+(aq)+Cl(aq)
معادله بالا نشان می‌دهد که هیدروژن کلرید با تفکیک در آب به یون‌های هیدروژن و کلر تبدیل می‌شود. در حقیقت، زمانی که در این معادله H+(aq)H(aq)+ را بکار می‌بریم، منظورمان همان H3O+H3O+ است.

راه دیگر برای شناسایی اسیدها و باز ها، بهره‌گیری از شناساگرهای اسید و باز از جمله کاغذ لیتموس است. رنگ کاغذ لیتموس در محلول‌های اسیدی به رنگ قرمز و در محلول‌های بازی به رنگ آبی تبدیل می‌شود.